İran’da Hammadde İthalatında Uygulanan Gümrük Vergisi Düzenlemeleri
İran’da Hammadde İthalatında Uygulanan Gümrük Vergisi Düzenlemeleri ile ilgili Urumiye Ticaret Ataşeliği'nin ISNA haber ajansından toparladığı haber.
İran Sanayi, Maden ve Ticaret Evi Yönetim Kurulu Üyesi Arman Khalegi, hammaddeler, yedek parçalar ve makinelerde uygulanan gümrük vergilerinin (hogog-e gomroki) düşürülmesine ilişkin alınan kararın halen uygulanmadığını belirtmiştir. Khalegi, Behinyab adlı sistemde sorun olması nedeniyle bazı izinlerin alınmasında gecikmelerin olduğunu ve bu sorunun üreticilerin şikâyetine sebep olduğunu ifade etmiştir.
1401 senesi Bütçe Kanunu’nun 1’inci maddesinin 7’nci fıkrasının h bendi uyarınca ithal malların gümrük değerinin hesaplamasının gümrük beyannamenin hazırlandığı gün İran Merkez Bankası tarafından belirlenen kur üzerinden (ITS elektronik kur sistemi) yapılması kararlaştırılmıştır. Ayrıca, İran Gümrük Kanununun 1’inci maddesinin d fıkrası uyarıca temel mallar, ilaç, tıbbi malzemeler, tarımsal ve hayvansal girdiler için %4 olarak uygulanan gümrük vergisi de %1’e düşürülmüştür.
Temmuz ayında Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığına yazılan bir yazıda, gümrük vergilerinin hesaplanmasında tercihli tarife yerine İran Merkez Bankası’nca ilan edilen kurun kullanılmaya başlanmasının gümrük vergilerinin artmasına yol açtığı ve bunun da üretim masraflarını, kaçakçılığı, nakit ihtiyacını artırdığı ve üretimi azaltarak enflasyonun artmasına neden olduğu belirtilerek; hammaddeler, yedek parçalar ve makinelere uygulanan ticari fayda vergisi (sud-e bazargani) dâhil toplam verginin (hogog-e vorodi) %10’a ulaştığını aktarmış ve gümrük vergisinin (hogog-e gomroki) %1 e düşmesini talep etmiştir. Sonuç olarak bir ay önce söz konusu talep, kanunların incelemesini yapan Anayasayı Koruma Konseyi (Şura-ye Negahban) adlı kurum tarafından onaylanmış olmasına rağmen halen gümrüklerde uygulanmamaktadır.
Haberde içinde bulunduğumuz yılda sanayi makinelerin ithalatının gümrük muafiyetlerinin kaldırıldığı, ancak söz konusu muafiyetin daimi bir kanun olduğu ve iptal edilmesinin 1401 senesi bütçe kanunu gereği sadece bir yıla özel bir uygulama olduğu ifade edilmiştir.
ITS elektronik kur sistemi fiyatlarının İran piyasasındaki serbest kura yakın olduğu haberde belirtilmiştir.
Öte yandan, 23 Kasım 2022 tarihinde Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanlığınca yapılan açıklamada, gümrük vergisi (hogog-e gomroki) indirime tabi tutulacak malların listesinin en geç 26 Kasım günü ilan edileceği ve içinde bulunduğumuz yıl içerisinde bu malları %4 gümrük vergisi ödeyerek ithal eden ithalatçılara da geri ödeme yapılacağı aktarılmıştır.